کتاب فناوری اطلاعات مکانی (از الف تا ی) نوشته‌ی سید فاضل شاهچراغ، اطلاعات مفیدی در اختیار دانشجویان، اساتید و کلیه‌ی متخصصین حوزه‌ی فناوری اطلاعات مکانی قرار می‌دهد.

فناوری اطلاعات مکانی که بر مبنا بودن مکان اطلاعات تأکید دارد جهت جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، پردازش، حفاظت، انتقال و نمایش اطلاعات مکانی که عموماً به صورت نقشه‌برداری و تصاویر ماهواره‌ای شناخته می‌شوند، دلالت دارد. در فناوری اطلاعات مکانی مؤلفه‌های دیگری نیز می‌توانند نقش داشته باشند.

فناوری اطلاعات مکانی بسیاری از جنبه‌های محاسباتی و فناوری را دربرمی‌گیرد. گستره‌ی کارآیی فناوری اطلاعات مکانی تقریباً بزرگ است و بسیاری از زمینه‌ها را پوشش می‌دهد. متخصص فناوری اطلاعات مکانی وظایف گوناگونی دارد، آشنایی با علوم مختلف از جمله، مهندسی فناوری اطلاعات و نرم‌افزار، مهندسی ژئوماتیک و علوم مرتبط با آن، جغرافیا، علوم زمین و علوم زیست محیطی، یکی از باید‌های ورود به این حوزه می‌باشد. یک متخصص فناوری اطلاعات مکانی باید مهارت‌ها و دانش نصب برنامه‌های کاربردی در حوزه‌ی اطلاعات مکانی تا طراحی شبکه‌های رایانه‌ای و پایگاه داده‌های اطلاعاتی را داشته باشد.

فقدان و کمبود منابع به زبان فارسی در زمینه‌ی فناوری اطلاعات مکانی و نیاز روزافزون متخصصین کشور در این حوزه‌ی تخصصی، مهم‌ترین انگیزه‌ی مؤلف در ارائه‌ی این اثر محسوب می‌شود. این کتاب از ترجمه‌ی مفاهیم و استانداردهای موجود در منابع مختلف و همچنین تجارب موفق نویسنده در پروژه‌های اجرایی گردآوری شده است.

نویسنده در این اثر با توجه به گستردگی موضوعات دخیل در فناوری اطلاعات مکانی بیشتر بر جنبه‌های پیاده‌سازی و کاربردی تأکید می‌کند. همچنین با توجه به تنوع موضوعات به برخی از موارد به طور مفصل پرداخته شده و برخی دیگر اشاره‌ای گذرا به آن‌ها شده است.

این کتاب جلد اول است و می‌تواند به عنوان منبعی برای درک مفاهیم فناوری اطلاعات مکانی و بالاخص سیستم‌های اطلاعات مکانی تحت وب باشد. این مجموعه خالی از نقص نیست و در نسخه‌های بعدی فصل‌های تکمیلی به آن اضافه خواهد شد.

در بخشی از کتاب فناوری اطلاعات مکانی (از الف تا ی) می‌خوانیم:

در واقع مفاهیم مرتبط با سرویس‌های مکانی به منظور پاسخگویی به کمبودهای فن‌آوری‌های موجود در زمینه‌ی کار با داده‌ها و پردازش‌های مکانی توسط OGC مطرح شده‌اند. انجمن OGC بر آن است تا با تعریف و تشریح درگاه‌های نرم‌افزاری استاندارد برای سرویس‌های مکانی، تعامل پذیری میان منابع و پردازش‌های مکانی مختلف را از طریق این درگاه‌های تعریف شده فراهم نماید. بر این اساس هر نرم‌افزار و سامانه‌ی GIS می‌تواند داده‌های مکانی خود را در هر قالبی ذخیره، مدیریت و پردازش نماید و برای به اشتراک گذاری آن‌ها از سرویس‌های مکانی استاندارد ارائه شده توسط OGC استفاده نماید.

انجمن OGC به منظور فراهم آوردن تعامل پذیری چارچوبی از سرویس‌های مکانی و کدگذاری‌ها را فراهم آورده است که هر کدام از آن‌ها بصورت یک یا چند مشخصات فنی منتشر شده‌اند. این مشخصات فنی بعنوان راهنمایی برای پیاده‌سازی سرویس‌های باز و استاندارد در دنیای داده‌های مکانی بکار برده می‌شوند. با طراحی سرویس‌های مکانی بر مبنای این چارچوب، برنامه‌های کاربردی فاقد وابستگی به مدل داده و یا بستر نرم‌افزاری خواهند بود.

فهرست مطالب

فصل 1: فناوری اطلاعات مکانی (تعاریف و اصطلاحات)
1-1 مقدمه
1-2 زبان نشانه گذاری جغرافیایی
1-3 SLD
1-4 فراداده
1-5 استاندارد ISO 19115
1-6 شیپ فایل
1-7 زیرساخت داده‌های مکانی
1-8 داده‌های مکانی
1-9 Osi
1- 10 TCP/IP چیست؟
1-11 مقایسه مدل‌های OSI و TCP/IP
1-12 زبان پرسش و پاسخCQL
فصل 2: وب سرویس‌ها
2-1 وب سرویس
2-2 ساختار وب سرویس
2-3 بررسی اجمالی مزایا و معایب وب سرویس‌ها
2-4 فراخوانی روال
2-5 انواع داده‌ها در XML-RPC
2-6 سایر روش‌های RPC
2-7 XML
2-8 WSDL
2-9 UDDI
2-10 SOAP
2-11 معماری وب سرویس
فصل 3: وب سرویس‌های مکانی
3-1 مقدمه
3-2 سرویس WMS
3-3 سرویس WFS
3-4 سرویس WCS
3-5 سرویس WPS
3-6 سرویس جستجوی مکانی
فصل 4: اطلاعات مکانی تحت وب
4-1-سرویس‌های مکانی
4-2 معماری‌های مختلف اطلاعات مکانی تحت وب
4-3 سرویس جست و جوی نقشه
فصل 5: زیر ساختار داده‌های مکانی
5-1 تعریف
5-2 تاریخچه SDI
5-3 اهمیت زیر ساخت اطلاعات مکانی
5-4 ارکان SDI
5-5 تعاریف و اصطلاحات
فصل 6: پایگاه‌های داده مکانی
6-1 معرفی
6-2 استراتژی‌های مختلف برای نگهداری داده‌ها
6-3 پایگاه داده مکانی پستگرس کیو ال
6-4 پایگاه داده اوراکل مکانی
6-5 پایگاه داده مایکروسافت اس کیو ال مکانی
6-6 مای اس کیو ال
ضمیمه 1: شناخت سازمانی و نیازمندی‌های
7-1 مراحل ایجاد سامانه اطلاعات مکانی
7-2 تجزیه وتحلیل اطلاعات
7-3 انتخاب محیط نرم افزاری وسخت افزاری
ضمیمه 2: فرآیند تولید نرم افزار
8-1 مقدمه
8-2 فعالیت‌های تولید نرم‌افزار
8-3 مدل‌های فرآیند ساخت نرم افزار